Vol van het medicijn

De ministerraad besliste in allerijl om de energieprijzen te bevriezen vanaf 1 april tot het einde van het jaar. Best opmerkelijk, want het parlement vroeg al meer dan twee weken geleden een ernstig debat maar wacht daar nog steeds op, net als alle stakeholders. De regering duwde haar wil ondertussen door en maakt hiermee de situatie nog erger dan ze vandaag al is.

Ziek
Onze energiemarkt is inderdaad al jaren geveld door een slepende ziekte waarvoor we vandaag allemaal de prijs betalen. Zo'n patiënt genees je niet zonder een goede diagnose gevolgd door een intensieve behandeling. Vandaag krijgen we pijnlijk genoeg een recept dat de energiemarkt nog verder de dieperik in duwt, zieker dan ooit. Bevoegd minister Vandelanotte grijpt als een volleerde 'dokter suikerwater' naar een placebo maar dan wel met heel wat bijwerkingen. Eigenlijk hunkert hij er al een hele tijd naar om dat favoriete medicijn te mogen voorschrijven en dat ten koste van patiënt en consument.

Markt onder vuur
Wie vandaag op de markt rondkijkt vindt immers lagere elektriciteits- en gasprijzen waarmee men heel wat zou kunnen besparen.  De CREG stelde in december 2011 nog dat een goede keuze van elektriciteitsleverancier in Vlaanderen leidt tot prijzen onder de geïndexeerde prijzen van 2004. Een aantal leveranciers begeven zich dus met scherpe prijzen op onze markt om de concurrentie aan te gaan met de grotere speler(s). Dat wil zeggen: kleinere marges voor de leveranciers gekoppeld aan schaalnadelen, zodat de actieve consument zijn energiefactuur kan verlagen. De Vlaamse energieregulator berekende eind vorig jaar nog dat een klant (gas en elektriciteit) die bij de standaardleverancier vertrekt daar tot 370 euro per jaar voordeel mee kan doen. De weg naar de juiste prijs.

Wie vandaag indexeringen verbiedt brengt dan ook net die spelers in moeilijkheden wanneer de internationale marktprijzen stijgen. Grote marges zijn er immers niet als je een stuk goedkoper wil zijn dan de concurrentie. Omgekeerd zijn prijsdalingen ook onmogelijk als er niet meer wordt geïndexeerd. Pech voor de klanten die voor aardgas een contract hebben bij sommige van die nieuwe spelers op de markt. De afgelopen maanden werd bij deze leveranciers immers een prijsdaling ingezet, die nu domweg wordt geblokkeerd. Pech ook voor de leverancier die daarmee potentiële klanten wilde overtuigen.

Lange termijn
Di Rupo kiest ervoor om de prijs vast te klikken op een relatief hoog niveau. Leveranciers die een scherpe prijs bieden komen in de problemen en spelers met grote marges worden daar nu voor beloond. Klanten die onze markt beetje bij beetje mobieler en goedkoper maakten zullen niet meer kunnen rekenen op prijsdalingen en ondertussen spant de regering zich vooral in voor diegenen die nog geen bewuste keuze maakten. Een omgekeerde wereld.

De geblokkeerde prijzen zullen bij verdere prijsstijgingen als een elastiek worden opgespannen. Een elastiek die in januari 2013 wordt losgelaten en waarvoor de consument dan de prijs zal betalen. tot zover het effect van de maatregel. De prijzen bevriezen is dus niet meer dan een perceptiemaatregel die de actieve consument en de concurrentiële leverancier in de kou laat staan. De ontluikende marktwerking wordt onderuit gehaald en de koorts van onze energiemarkt stijgt weer een aantal graden.